Przekładnie ślimakowe znajdują wielorakie zastosowania. Mogą służyć do napędu, czyli do przenoszenia mocy z wału czynnego na wał bierny, mogą być użyte w urządzeniach podziałowych, jak podzielnica, napęd stołu frezarki obwiedniowe itp. oraz mogą znaleźć zastosowanie w urządzeniach do ręcznego obrotu lub kierowania.

Przekładnie ślimakowe używane do przenoszenia mocy mają za zadanie zmiany momentu obrotowego przy jednoczesnej zmianie liczby obrotów. Wymiary przekładni zależą od przenoszonej mocy, od liczby obrotów oraz od żądanego przełożenia. Aby polepszyć warunki pracy, przekładnię umieszcza się najczęściej w zamkniętym korpusie, który służy jednocześnie za wspornik dla łożysk wałów przekładni. Zabudowaną w korpusie przekładnię zwalniającą nazywamy reduktorem zaś przekładnię przyspieszającą - multiplikatorem.

Reduktory ślimakowe znajdują szerokie zastosowanie w napędzie różnego rodzaju urządzeń, jak wciągarki, wózki suwnicowe, przenośniki wszelkiego rodzaju, mieszalniki, obrotnice, walce, kalandry itp. Ze względu na duże przełożenia, jakie są dopuszczalne w przekładniach ślimakowych (zazwyczaj 5 do 60), najczęściej stosuje się reduktory jednostopniowe. Przy bardzo wysokich przełożeniach (i = 100 do 3000) trzeba stosować reduktory dwustopniowe.

 

Reduktory ślimakowe

 

Przy przełożeniach pośrednich (rzędu od i = 30 do 300) najczęściej stosuje się zespół reduktora ślimakowego z przekładnią pasową lub zębatą. Ślimakowe przekładnie napędowe znajdują zastosowanie również w urządzeniach trakcyjnych np. do napędu półosi samochodowych. Przekładnia ślimakowa wraz z mechanizmem różnicowym umieszczona bywa wtedy w obudowie tylnego mostu.

Multiplikatory ślimakowe stosuje się na ogól bardzo rzadko. Zamiast bowiem przyspieszać obroty wału przy pomocy multiplikatora, korzystniej jest stosować bardziej szybkobieżne oraz lżejsze i tańsze silniki elektryczne. Jako przykład zastosowania multiplikatorów wymienić można niektóre typy szybkobieżnych wirówek.
Szczególnym przypadkiem ślimakowej przekładni mocy jest przekładnia, która służy do zamiany ruchu obrotowego na ruch prostoliniowy. Jest ona skojarzeniem ślimaka stanowiącego jak gdyby krótką śrubę oraz zębatki śrubowej. Stosuje się ją do napędu przesuwu stołu we frezarkach podłużnych lub do napędu suportu w ciężkich tokarkach.

Przekładnie stosowane w urządzeniach podziałowych muszą w pierwszym rzędzie zapewniać dużą dokładność podziału. Wprawdzie mogą one przenosić również pewną, niekiedy nawet dość znaczną moc (jak ma to miejsce, np.: w napędzie stołów frezarek obwiedniowych lub w napędzie różnego typu stołów obrotowych), jednak o konstrukcji i wykonaniu takich przekładni decydują przede wszystkim wymagania stawiane dokładności podziału.

 

Zębatka śrubowa

 

Na rysunku przedstawiono przykładowo przekładnię ślimakową zastosowaną w tarczowej podzielnicy uniwersalnej. Przekładnia ślimakowa tej podzielnicy bierze udział w pracy zarówno wtedy, gdy podziału dokonuje się obracając ręcznie korbkę K, jak również i wtedy, gdy sprzęgając wałek S ze śrubą pociągową stołu frezarki zapewnia się samoczynny, ciągły obrót wrzeciona podzielnicy. Przy czym obrót wrzeciona łącznie z przesuwem stołu frezarki mogą być wykorzystane dla wykonania na frezarce rowka śrubowego.

 

Przekładnia ślimakowa podzielnicy uniwersalnej


Przekładnie ślimakowe do ręcznego obrotu różnych urządzeń, jak przechylne zbiorniki, kadzie, piece tyglowe itp. oraz przekładnie ślimakowe mechanizmu kierowniczego samochodu zazwyczaj nie posiadają pełnego koła ślimakowego. Zasięg wykonywanego przez ślimacznicę ruchu jest bowiem tak mały, że koło ślimacznicy można ograniczyć tylko do pewnego wycinka, czyli tzw. segmentu ślimacznicy. Segment ślimacznicy może być wykonany bądź jako uzębiony, ałe jednolity element przekładni, bądź jako zespół, składający się z korpusu oraz osadzonych w nim rolek. W tym ostatnim przypadku rolki spełniają rolę zębów ślimacznicy.
Przekładnie ręcznego obrotu mają tak małą prędkość, że trudno mówić o przenoszeniu przez nie mocy. Celem tych przekładni jest uzyskanie na wale biernym znacznie większego momentu aniżeli moment przyłożony na wale czynnym. W ten sposób zastępują jak gdyby dźwignię nierównoramienną. Dzięki przekładni ślimakowej stosunek ramion równy przełożeniu może być, pomimo niewielkich wymiarów, bardzo duży. Trzeba przy tym dodać, że w porównaniu z urządzeniem dźwigniowym przekładnia ślimakowa zapewnia większą płynność ruchu oraz może zabezpieczyć samohamowność. W urządzeniach służących do ręcznego obrotu samohamowność jest cechą na ogół pożądaną. Wprawdzie towarzyszy jej mała sprawność, ale za to można dzięki niej uniknąć hamulców względnie innych urządzeń ryglujących każdorazowo położenie ślimacznicy.
 
 

Segment ślimacznicy


Uzębienie ślimakowe stosuje się również w pompach ślimakowych i w pompach śrubowych. To zastosowanie nie będzie wprawdzie w niniejszej pracy omawiane, jednak podane w pracy metody analizy kształtu uzębienia mogą być wykorzystane również i do projektowania tej odmiany ślimaków.
  

Pompy: slimakowa, śrubowa


Słabą stroną przekładni ślimakowej w porównaniu z przekładniami zębatymi jest mniejsza sprawność, szczególnie mała przy dużych przełożeniach. Przy małym kącie wzniosu zębów ślimaka przekładnia ślimakowa może stać się przekładnią samohamowną, czyli mechanizmem o działaniu nieodwracalnym. Oznacza to, że może przenosić ruch tylko w jednym kierunku: — ze ślimaka na ślimacznicę.
W porównaniu z walcową przekładnią śrubową, przekładnie ślimakowe zapewniają znacznie korzystniejsze warunki przenoszenia dużych obciążeń. W przekładniach ślimakowych współpracuje bowiem jednocześnie więcej zębów i co ważniejsze, styk zębów jest liniowy, podczas gdy w walcowej przekładni śrubowej styk zębów jest punktowy. Ponadto przekładnie ślimakowe pozwalają nawet przy jednostopniowej przekładni uzyskiwać bardzo duże przełożenia 100:1 i więcej.


- - - - - - - - motoreduktory.eu | WEBSYSTEM | tel.+48 (048) 383-01-44 | tel.601.747.565 - - - - - - - -