Drukuj

Na podstawie analizy różnych starszych publikacji można sądzić, że wpływ pochylenia linii zębów był przeceniany. Do tego zagadnienia jeszcze wrócimy. W tym miejscu, zgodnie z tym, co było omawiane w poprzednim punkcie, zwrócimy uwagę na możliwości stosowania szacunkowych liczb wpływu pochylenia linii zęba. Takie liczby można spotkać w różnych podręcznikach.
Podamy pewne zestawienie takich liczb, co również powinno rzucić pewne światło na złożoną sprawę skutków stosowania skośnego zazębienia. Oto te informacje zaczerpnięte z obcych źródeł:
— ze względu na naprężenia w podstawie zęba nośność przekładni z zębami o kącie pochylenia linii zębów od 45° jest o 28% większa od nośności przekładni z zębami prostymi,
— ze względu na naciski międzyzębne nośność przekładni z zębami o kącie pochylenia około 15° jest o 26% większa, a przy kącie pochylenia około 45° jest o 73% większa od nośności przy zębach prostych.
W obu przypadkach modelem podstawowym jest zazębienie z zębami prostymi o module czołowym równym modułowi normalnemu elementów konstruowanych i przy tym samych podstawowych cechach geometrycznych (średnica, szerokość wieńcy).

 

Korzystając z prawa do ostrożności wydaje się, że w obecnym stanie informacji z dostatecznie dużą pewnością można twierdzić, że zastosowanie zębów skośnych podnosi nośność nie wiele więcej niż o 25%.

Należy dodać, że nie wykluczamy możliwości podniesienia nośności zębów prostych, które w swoim czasie ustępowały zębom skośnym. Jest to zagadnieniem badań naukowych.

Można wykazać, że duże kąty pochylenia linii zębów były stosowane w daszkowym układzie zębów. W takich przypadkach duże kąty były możliwe, dzięki bowiem przeciwnym kierunkom zębów jest możliwe znoszenie się obciążeń osiowych wynikających z pochylenia linii zębów. Otóż przy dużym pochyleniu linii zębów istnieje przy występujących oporach tarcia i oporach bezwładności większa możliwość wyrównania obciążeń na obydwu wieńcach z uzębieniem o odmiennym kierunku. Przy lepszym wyrównaniu obciążeń istnieje mniejsze zagrożenie jednostronnym przeciążeniem i dzięki temu podniesiona jest trwałość. Z tego wynika, że w przypadku dużych kątów pochylenia (a takie stosowane są, jak na to zwracaliśmy uwagę, w uzębieniu daszkowym) nie tyle kąt pochylenia jest czynnikiem podniesienia nośności przekładni, ile wyrównanie stanu obciążenia. Wobec braku danych opartych na systematycznych badaniach eksperymentalnych podanego wyjaśnienia nie należy traktować jako naukowego twierdzenia, lecz jako hipotezę nadającą się do sprawdzenia.

Jako jeden z argumentów, który przemawia za wysunięciem powyższej hipotezy, można przytoczyć wynik obserwacji obecnie konstruowanych i wytwarzanych przekładni dużych mocy. Dane te podajemy szczególnie na podstawie danych uzyskanych w wytwórni szwedzkiej ASEA. Otóż kąty w uzębieniu daszkowym są nie większe od 30° i dochodzą nawet nieco poniżej 27°, Trzeba jednak dodać, że te przekładnie cechuje dość wysoka klasa dokładności wykonania. Z tym wiąże się twierdzenie, że im niższa klasa dokładności wykonania, tym większe kąty pochylenia linii zębów w układzie daszkowym.

Czytelnikowi może nasunąć się dalsza wątpliwość — po co wobec tego w ogóle stosować uzębienie daszkowe. Są dwie przyczyny stosowania takich uzębień:
— na podstawie szerokiej praktyki oparte przekonanie co do mniejszej głośności przekładni z zębami skośnymi i z tego wynikające twierdzenie o celowości stosowania zębów skośnych;
— wykazywana wyższa nośność zazębień z uzębieniami skośnymi,
— znoszenie się obciążeń osiowych dzięki układowi daszkowemu;

— możliwość podniesienia dokładności wykonania uzębień bardzo dużych kół dzięki temu, że przez podział uzębień na dwie części (prawą i lewą) powierzchnia jednorazowo obrabiana jest dwukrotnie mniejsza, co zmniejsza prawdopodobieństwo utraty skuteczności narzędzi skrawających z przyczyn stępienia ostrza.

Powyższe uwagi miały na celu danie podstaw do twierdzenia, że stosowanie zębów prostych jest zagadnieniem wciąż otwartym. Warto przecież zbadać skutki podniesienia dokładności wykonania uzębienia z zębami prostymi za cenę, którą ponosi się przy wykonywaniu uzębień z zębami skośnymi przy niższej klasie dokładności. W tej książce zwróciliśmy uwagę na możliwości wprowadzenia takich geometrycznych cech konstrukcyjnych uzębienia, które mogłoby poprawić stan obciążenia warunkujący nośność przekładni.


- - - - - - - - motoreduktory.eu | WEBSYSTEM | tel.+48 (048) 383-01-44 | tel.601.747.565 - - - - - - - -